RSV (Respiratory Syncytial Virus) to jedna z najczęstszych przyczyn infekcji dróg oddechowych u niemowląt. U większości dzieci powoduje „zwykły” katar i kaszel, ale u najmłodszych – zwłaszcza niemowląt – może prowadzić do ciężkiego zapalenia oskrzelików, płuc, zapaleń uszu. Bywa, że stan ten wymaga hospitalizacji, czy wspomagania oddechu w warunkach OIOM.

Dobra wiadomość: obecnie mamy dwa skuteczne sposoby, by chronić dzieci przed RSV.

1. Szczepienie mamy w ciąży

Od niedawna dostępna jest szczepionka przeciw RSV dla kobiet w ciąży (podawana między 24. a 36. tygodniem ciąży, najlepiej między 32. a 36. t.c., optymalnie min. 2 tygodnie przed dniem porodu).
Działa podobnie jak szczepienie przeciwko krztuścowi – mama wytwarza przeciwciała, które przechodzą przez łożysko do dziecka i chronią je w pierwszych miesiącach życia, zanim jego własny układ odpornościowy dojrzeje.

• Dla kogo: dla wszystkich kobiet w ciąży (szczególnie jeśli poród przypada w sezonie jesienno-zimowym).
• Jak działa: chroni dziecko przez pierwsze 5–6 miesięcy życia.
• Cena: w Polsce szczepionka jest obecnie refundowana (darmowa) dla kobiet w ciąży.
• Gdzie szczepienie: Poradnia POZ (lekarz rodzinny) lub ginekologiczna.
• Bezpieczeństwo: szczepienie jest dobrze przebadane i bezpieczne – nie zwiększa ryzyka dla mamy ani dziecka.
• Działania niepożądane: rzadko, głównie zmiany miejscowe, np. ból w miejscu wkłucia, rzadziej ból głowy, mięśni.

2. Nirsewimab

Nirsewimab (w Polsce preparat Beyfortus) to nie szczepionka, tylko gotowe przeciwciała przeciwko RSV.
Podaje się je dziecku zastrzyku domięśniowym, aby natychmiast zapewnić ochronę przed wirusem.

• Dla kogo:
  • wszystkie noworodki i niemowlęta urodzone w sezonie RSV (jesień–zima),
  • dzieci do 2. rż z istotnymi czynnikami ryzyka ciężkiego przebiegu RSV (decyduje lekarz).
• Dawkowanie:
  • w zależności od masy ciała i wieku dziecka,
  • Zastrzyk podawany jest jednorazowo, działa przez ok. pół roku.
• Cena: nie jest refundowany (koszt ok. 2000 zł za dawkę).
• Bezpieczeństwo: preparat jest bardzo dobrze tolerowany, działania niepożądane są głównie łagodne (np. miejscowe zaczerwienienie).

Czy nirsevimab jest potrzebny, jeśli mama była zaszczepiona w ciąży?

Zależy od tego kiedy mama była zaszczepiona, w jakim okresie urodziło / urodzi się dziecko oraz jaki jest jego ogólny stan zdrowia. Szczegóły na grafikach:

Wcześniak dostaje Synagis, czy może dostać nirsewimab?

Tak, jeśli wcześniak zakwalifikował się do refundowanego cyklu podawania przeciwciał paliwizumab (Synagis) – comiesięczne wkłucia – to rodzic może zdecydować o „przejściu” na nirsewimab (Beyfortus), jednak będzie on wówczas płatny.

Przeciwciała a szczepienia obowiązkowe

Nirsewimab można podawać dzieciom w dowolnym odstępie czasu od innych szczepień, w tym na tej samej wizycie, optymalnie w nóżkę.

Podsumowanie:

• Kobiety w ciąży, które urodzą w sezonie zakażeń RSV (październik – marzec), najlepiej by zaszczepiły się w ciąży. Szczepienie jest bezpieczne, refundowane, chroni mamę i dziecko, potem niemowlę nie będzie potrzebowało podawania przeciwciał. Więcej na ten temat tutaj.
• U urodzonych niemowląt, ewentualnie dzieci do 2. roku życia z obciążeniami, warto rozważyć podanie przeciwciał. Są bezpieczne, chronią dziecko przez ok. pół roku, niestety są drogie.

Decyzje odnośnie formy profilaktyki RSV warto przedyskutować ze swoim ginekologiem lub pediatrą, ale warto to zrobić jak najszybciej, ponieważ obecnie w Polsce pojawiają się już pierwsze zakażenia RSV w tym sezonie.

RSV to wirus, którego nie unikniemy całkowicie, ale możemy znacząco zmniejszyć ryzyko ciężkiego przebiegu choroby u najmłodszych.

Jeśli interesują Cię treści dotyczące zdrowia dzieci zapraszam Cię na mój profil Pediatra na Zdrowie, na którym codziennie dzielę się swoją pediatryczną wiedzą dla Rodziców.

Zdjęcie okładkowe: freepik
Artykuł nie jest sponsorowany.